Drobna korekta, gdyż zapewne na zasadzie kalki pojawi się to niebawem i w polskojęzycznych opisach filmu.
Zauważyłem, iż na rosyjskich portalach tożsamych z Filmwebem (oraz tych czysto historycznych) podaje się obowiązkowo iż Diewiatajew uciekł „z tajnego ośrodka doświadczalnego w Peenemünde, gdzie pod wodzą Wernhera von Brauna opracowano i produkowano pociski V-1 i potem V-2...”.

Film właśnie obejrzałem. Nie będę się doń ustosunkowywał poza wystawieniem oceny i podsumowaniem, iż obraz kazachskiego reżysera wpisuje się w ducha obecnie obowiązującego w rosyjskiej kinematografii. Z wszystkimi tego konsekwencjami.
Skoryguję jedynie oficjalny, rosyjski opis filmu. Wyłącznie tytułem korekty a nie jakiejś konfrontacyjnego podważania sfilmowanej historii (nie jest to bujda na resorach jak w przypadku np. „T-34” czy „Panfiłowców”).

Diewiatajew uciekł (w brawurowej ucieczce, to fakt) z obozu koncentracyjnego Karlshagen I, który był częścią poligonu lotniczego Peenemünde-West. Niemniej jeńcy sowieccy pracowali na pomocniczym lotnisku gdzie uprzątali i porządkowali wraki po niemieckich maszynach a nie na lotnisku z sąsiedniego Centrum Badawczego Armii Peenemünde, na którym testowano pociski i rakiety V1 oraz V2. Trochę jak ze słoniem i słoniem morskim. Niby nazwa ta sama, ale jednak dwa różne zwierzaki.
10 osobowa grupa więźniów „w porze obiadu” zaatakowała nadzorującego ich pojedynczego niemieckiego szeregowca (młodego Landsturmmanna) i po zabiciu go (w bezpośredniej bliskości nie było żadnych innych Niemców) zwiała z użyciem He 111, krótko wcześniej przykrytego przez nich matami maskowniczymi, co zresztą należało do obowiązku tej grupy więźniów w danym dniu na tym lotnisku. Film rzecz pokazuje odrobinę inaczej, ale najlepiej ocenicie to sami.

Po wojnie historiografia radziecka oraz NRD rzeczywiście bajały o rzekomych, cennych informacjach pozyskanych od uciekinierów na temat niemieckiego programu rakietowego. Tyle, że były to jedynie bajki rozpowszechniane na potrzeby propagandy.
Zresztą anglojęzyczny tytuł filmu opracowany z myślą o widzu zagranicznym – „V2 - Escape from Hell” podejmuje na nowo ten zmyślony wątek.
Sam Diewiatajew niczego podobnego nie utrzymywał. I nawet gdyby próbował to, by nie mógł. Nic o V2 nie wiedział a poza tym przez ponad 10 lat po wojnie – albo siedział w więzieniu podejrzany o szpiegostwo albo pracował jako robotnik (mniej lub bardziej przymusowy i pod stałym nadzorem władz) m.in. w Kazaniu. Np. jako portowy doker. Z jego 9 towarzyszy ucieczki też nie specjalnie mógł ktokolwiek zeznawać. Uznano ich za domniemanych szpiegów lub podejrzanych o kolaborację z Niemcami. Smiersz zakwestionował bowiem zeznania całej 10-tki uciekinierów rekomendując ich jako zdrajców. Wszyscy (poza Diewiatajewem, którego dla pewności zapuszkowano na amen) trafili do sowieckich jednostek karnych w marcu i kwietniu 1945 z rodzajem piętna i wilczego biletu. Mimo, iż wojna skończyła się niebawem, w maju, ze względu na charakter oddziałów w których walczyli, aż 6 towarzyszy ucieczki Diewiatajewa zginęło. Przeżyło 3, którzy po wojnie zaszyli się, który gdzie mógł, byle z dala od sowieckich władz, ciągle mających ich na oku.
Nawet zeznania oficerów z niemieckiej 6. Floty Powietrznej potwierdzające przypadek niezwykłej ucieczki nie zdjęły z nich nadzoru milicyjnego. Pozwolono im jedynie, od jesieni 1945 r., osiedlać się gdzie który chciał, ale mieli obowiązek terminowego zgłaszania się do lokalnych władz.
Zarówno Diewiatajew jak i ci z towarzyszy pilota, którzy przeżyli, zostali - nawet nie po śmierci Stalina a dopiero w 1957 r., uniewinnieni z zarzutu kolaboracji z Niemcami po tym, gdy opowiedział się za nim szef sowieckiego programu kosmicznego Siergiej Pawłowicz Korolew, Ten ostatni argumentował, niezgodnie z faktami, że informacje przekazane przez Diewiatajewa i jego towarzyszy miały kluczowe znaczenie dla sowieckich podróży kosmicznych.
Wzmiankowaną narrację utrzymuje się w Rosji do dziś.

Sygnalizuję na wypadek, gdyby komukolwiek się to do czegoś (przed seansem) przydało.

Pozdrawiam.